Veel mensen ervaren ongemak door lawaai in de auto, maar wat als je overgevoelig bent voor geluiden tijdens het rijden? Geluidsovergevoeligheid, ook wel hyperacusis genoemd, kan autorijden flink lastig maken. In deze blog leggen we uit waar deze gevoeligheid vandaan kan komen, welke klachten je daarbij kunt ervaren en wat je eraan kunt doen om toch prettig en veilig te blijven rijden. Ook verwijzen we naar handige adviezen, bijvoorbeeld voor wie last heeft van overprikkeling tijdens het autorijden of baat heeft bij aangepaste rijlessen. Lees verder voor praktische tips en herkenbare situaties.
Overgevoeligheid voor geluiden tijdens het rijden betekent dat normale verkeersgeluiden, motorgeluid of zelfs de radio als veel te hard of hinderlijk worden ervaren. Dit kan leiden tot gevoelens van stress, angst of een verhoogde vermoeidheid tijdens het rijden. Het beïnvloedt zowel je comfort als je alertheid en veiligheid in het verkeer. Vaak zijn het zowel lichamelijke factoren als mentale belasting die de gevoeligheid versterken. Dit verschijnsel komt regelmatig voor bij mensen met bijvoorbeeld prikkelverwerkingsproblemen, autisme of ADHD.
Er zijn uiteenlopende oorzaken waarom je overgevoelig kunt worden voor geluiden achter het stuur. In sommige gevallen is het aangeboren, maar meestal ontstaat het door langdurige blootstelling aan harde geluiden op het werk of in je vrije tijd. Ook kunnen stress, slaaptekort of een burn-out bijdragen aan deze klachten. Bepaalde medische aandoeningen zoals tinnitus, migraine of een hersenschudding maken het risico groter. Verder kan het gebruik van specifieke medicatie, zoals bij ADHD, een rol spelen; zie ook meer uitleg over ADHD-medicatie en rijlessen. Door inzicht in de oorzaak te krijgen, kun je makkelijker passende oplossingen vinden.
Mensen die overgevoelig zijn voor geluiden in de auto ervaren vaak snelle irritatie door piepjes, motorgeluid, windgeruis of verkeerslawaai. Dit kan leiden tot problemen met concentratie of vermoeidheid, wat de verkeersveiligheid niet ten goede komt. Diverse mensen geven aan regelmatig hoofdpijn te ervaren of een drukkend, onprettig gevoel op de oren te hebben. Het kan ook zorgen voor angst om te rijden of zelfs leiden tot het vermijden van autoritten. Wie hierdoor moeite heeft met de rijopleiding, kan baat hebben bij speciale begeleiding voor prikkelverwerking bij autisme.
Gelukkig zijn er verschillende manieren om klachten te verminderen bij overgevoeligheid voor geluid. Speciale gehoorbescherming, zoals filteroordoppen, kunnen scherpe klanken buiten houden zonder dat je het verkeer mist. Het helpt ook om rustig te rijden, de airco en radio zachter te zetten en drukke wegen zoveel mogelijk te vermijden. Overweeg bij ernstige klachten eens een stillere auto, of laat geluidsisolatie aanbrengen. Plan bewust pauzes in, neem de tijd voor ontspanning en overleg met een gespecialiseerde rijschool voor prikkelgevoeligheid welke mogelijkheden er zijn voor begeleiding. Als je onzeker bent over je gehoor, kun je daarnaast een audicien of KNO-arts bezoeken voor advies.
Als de klachten zo ernstig zijn dat je dagelijks leven en rijplezier hieronder lijden, is professionele hulp aan te raden. Audiologen en KNO-artsen kunnen onderzoeken of er een medische oorzaak is, zoals gehoorschade of tinnitus. Psychologische begeleiding is waardevol als overgevoeligheid samengaat met angst of stress, bijvoorbeeld met cognitieve gedragstherapie of gehoorrevalidatie. Specifieke beroepskrachten, zoals een gespecialiseerde rijinstructeur bij autisme, bieden vaak passende ondersteuning bij het aanleren van goed omgaan met prikkels. Ook is er voor bepaalde doelgroepen extra begeleiding vanuit het CBR; zie CBR-keuring bij autisme of ADHD aanvragen.
Zoals je ziet hoeft overgevoelig voor geluiden tijdens het rijden niet te betekenen dat je niet meer kunt autorijden. Door goed te letten op signalen, waakzaam om te gaan met prikkels en tijdig professionele hulp te zoeken, kun je het autorijden comfortabeler maken. Denk bijvoorbeeld aan gespecialiseerde begeleiding voor wie met autisme het rijbewijs wil halen of tips bij rijangst en prikkels. Heb jij eigen ervaringen over overgevoelig zijn voor geluiden tijdens het rijden? Laat ze dan achter in de reacties!
